زردی خیار،دلایل و راه های درمان آن

مقدمه

نحوه پرورش اشتباه گیاه و رسیدگی نکردن به نیازهای گیاه، باعث بروز مشکلاتی در سلامت آن گیاه می شود. یکی از مشکلاتی که برای گیاه خیار به وجود می آید، زردی برگ خیار است. در صورت مواجه شدن با بوته خیاری که برگ هایش در حال زرد شدن است، باید بلافاصله به دنبال رفع مشکل باشید؛ چرا که این عارضه می تواند گسترش پیدا کرده و گیاه شما را نابود کند.
پرورش خیار در باغ سبزیجات کار راحتی به نظر می آید و خیلی از افراد مبتدی در باغبانی علاقه به کاشت این گیاه دارند تا محصول تازه و ارگانیک را برداشت کنند اما تا زمانی که با چالش هایی مانند زرد شدن برگ خیار مواجه نشوید پرورش هر گیاهی آسان خواهد بود. اما اگر حتی با زرد شدن برگ خیارهایی که کاشته اید رو به رو شدید نگران نباشید، در ابتدا سعی کنید دلیل این زرد شدن را بیابید و در پی برطرف کردن عوامل زرد شدن برگ خیار باشید.

افزایش سن برگ‌ها، طبیعی‌ترین علت زرد شدن برگ خیار

گاهی زرد شدن برگ‌های پایینی گیاه کاملاً طبیعی است. با افزایش سن گیاه و ورود به مراحل پایانی رشد، برگ‌های قدیمی‌تر زرد شده و به‌مرور زمان می‌ریزند. زرد شدن برگ‌های خیار اگر به برگ پایینی محدود شوند؛ جای نگرانی نیست. این فرایند بخشی از چرخه طبیعی رشد خیار محسوب می‌شود.

آبیاری نامناسب، مهم‌ترین علت زرد شدن برگ خیار

آبیاری نامناسب، یکی از مهم‌ترین علت زرد شدن برگ خیار در طی دوره رشد آن است. در صورت کم‌آبی، گیاه دچار تنش شده و برگ‌ها به دلیل کمبود رطوبت و اختلال در تغذیه زرد می‌شوند. از سوی دیگر، آبیاری بیش از حد باعث اشباع خاک، خفگی ریشه و در نهایت زرد شدن برگ‌ها خواهد شد. این نوع زردی معمولاً از پایین گیاه آغاز می‌شود و گاهی با پوسیدگی ریشه همراه است.

کمبود عناصر غذایی

استفاده از کود مناسب، یکی از اصلی‌ترین مراحل کاشت خیار است. به عنوان مثال: کمبود برخی عناصر ضروری (نیتروژن، آهن، منیزیم) می‌تواند باعث زردی برگ‌ها شود. نیتروژن مهم‌ترین عنصری است که در رشد برگ‌ها نقش دارد و کاهش آن باعث زرد شدن برگ‌های پیرتر می‌شود. اگر برگ‌های جوان‌تر زرد شده باشند، ممکن است گیاه با کمبود کود ریز مغذی(آهن، منیزیم) مواجه شده باشد.

کمبود پتاسیم، علت سوختگی برگ خیار

همانطور که گفتیم کمبود نیتروژن از اصلی‌ترین علت زرد شدن برگ خیار است. اما کمبود پتاسیم نیز می‌تواند باعث خشک شدن و سوختگی حاشیه برگ‌های خیار شود. برگ‌هایی که دچار کمبود پتاسیم هستند، ابتدا در حاشیه دچار تغییر رنگ شده و سپس بافت آن نواحی خشک و شکننده می‌شود.

نور شدید : رایج‌ترین علت سوختگی برگ خیار

بذر خیار برای رشد مناسب به نور کافی نیاز دارد. قرار گرفتن در محیطی با نور کم می‌تواند باعث ضعف عمومی گیاه و در نهایت زرد شدن برگ‌ها شود. در مقابل، نور شدید یکی از دلایل رایج سوختگی برگ در گیاه خیار، تابش مستقیم و شدید آفتاب در روزهای گرم سال است. به‌ویژه اگر گیاه به‌تازگی نشا شده یا در معرض تنش آبی باشد. نور شدید می‌تواند باعث تبخیر بیش از حد رطوبت از سطح برگ‌ها و سوختگی سلول‌های گیاهی شود. این نوع سوختگی معمولاً روی برگ‌های بالایی و تازه‌تر مشاهده می‌شود.

استفاده نادرست از سموم و کودها

پاشیدن سموم یا محلول‌های تقویتی در ساعات گرم روز یا با غلظت بالا، یکی دیگر از علت سوختگی برگ خیار است. به این نوع لکه‌های سوخته روی برگ‌ها، سوختگی شیمیایی نیز گفته می‌شود. این سوختگی زمانی اتفاق می‌افتد که برگ‌های خیس به طور مستقیم در مقابل نور خورشید قرار بگیرند. در چنین شرایط قطرات مانند ذره‌بین عمل می‌کنند و بافت برگ را می‌سوزانند.

تنش‌های محیطی

شرایط محیطی ناپایدار مانند: دمای بالا، بادهای گرم و خشک یا خاک با زهکشی ضعیف نیز می‌توانند علت زرد شدن برگ‌ خیار باشند. این نوع زردی معمولاً همراه با نشانه‌هایی مانند: لبه‌های خشک‌شده، برگ‌های چروکیده یا بی‌حال دیده می‌شود. همچنین تغییرات ناگهانی دما یا جابه‌جایی گیاه از مکانی به مکان دیگر می‌تواند باعث ایجاد تنش و زردی برگ‌ها شود.

بیماری‌های قارچی، علت لکه روی برگ خیار

یکی از شایع‌ترین علت لکه روی برگ خیار، بیماری‌های قارچی مانند: سفیدک پودری، سفیدک داخلی (دروغی)، زنگ برگ و آنتراکنوز است. این بیماری‌ها معمولاً باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای یا زرد روی برگ شده و ممکن است به مرور زمان باعث خشک شدن و ریزش برگ‌ها شوند. همچنین بیماری‌های باکتریایی نیز ممکن است موجب بروز لکه‌های تیره و آب‌دار شوند.

آلودگی به آفت‌ها

برخی آفت‌ها مانند: کنه‌های ریز یا شته‌ها با تغذیه از شیره گیاه می‌توانند علت لکه روی برگ خیار به صورت کوچک، زرد یا نقره‌ای روی برگ‌ها باشند. این لکه‌ها معمولاً پراکنده هستند و همراه با علائم دیگر مانند: تغییر شکل برگ یا چسبندگی شیره دیده می‌شوند.

راهکارها و درمان علت زرد شدن برگ خیار

علت زرد شدن برگ خیار ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد و شناسایی دلیل آن و انجام اقدامات مناسب، می‌تواند سلامت گیاه را بهبود بخشد. همچنین از خسارت‌های بیشتری جلوگیری کند.

بهبود سلامت خاک، تغذیه و کوددهی

اضافه کردن کمپوست یا مواد آلی به خاک باعث بهبود ساختار خاک و افزایش دسترسی گیاه به مواد مغذی می‌شود. خاک سالم پایه رشد قوی و برگ‌های سبز است. استفاده از کودهای بهبود دهنده خاک، باعث بهبود سلامت خاک می‌شود.

متناسب با مرحله رشد گیاه، استفاده از کودهای NPK نیز می‌تواند از زرد شدن برگ خیار جلوگیری کند. کودهای متعادل باعث تامین مواد مغذی مورد نیاز می‌شود. همچنین استفاده از کودهای محلول پاشی می‌تواند باعث جذب سریع مواد مغذی در خاک شوند.

آبیاری صحیح

آبیاری باید به پایه گیاه انجام شود و از آب‌پاشی مستقیم روی برگ‌ها خودداری شود تا خطر بیماری کاهش یابد. همچنین حفظ رطوبت منظم و متعادل خاک، به خصوص در دوره گلدهی و میوه‌دهی، بسیار اهمیت دارد.

کنترل آفات

برگ‌ها را به صورت مرتب بررسی کنید و در صورت مشاهده هر گونه آفتی، سریع اقدام به کنترل و درمان آن کنید. حشرات مفید مانند: کفشدوزک‌ها نیز به کاهش جمعیت آفات کمک می‌کند.

مدیریت بیماری‌ها، بهترین درمان علت لکه روی برگ خیار

فاصله مناسب بین بوته‌ها برای جریان هوای بهتر رعایت شود. برگ‌های بیمار بلافاصله حذف شده و در صورت نیاز از ‌قارچ کش مناسب استفاده شود.

کاهش تنش‌های محیطی، درمان علت سوختگی برگ خیار

محافظت گیاه از نور شدید خورشید و بادهای گرم و خشک با استفاده از سایه‌بان یا پوشش مناسب به کاهش تنش‎‌های محیطی کمک می‌کند.