برنامه کامل بیولوژیک برای کشت شالی در شمال ایران (از خزانه تا برداشت)
در ادامه یک برنامه کامل بیولوژیک برای کشت شالی در شمال ایران (از خزانه تا برداشت) طراحی شده که به‌صورت گام‌به‌گام بر اساس شرایط اقلیمی و بیماری‌های رایج شمال کشور تهیه شده.
این برنامه بر پایه‌ی استفاده از میکروارگانیسم‌های مفید مانند Trichoderma harzianum، Bacillus spp.، و قارچ‌های مایکوریزا و همچنین کودهای بیولوژیک تنظیم شده.
🌱 مرحله اول: خزانه‌گیری
🎯 هدف:
- پیشگیری از بیماری‌های قارچی اولیه (بلاست، پوسیدگی طوقه، فوزاریوم)
- تقویت ریشه و سبزینگی خزانه
✅ اقدامات:
| نوع ماده | نام محصول پیشنهادی | مقدار مصرف | زمان مصرف |
|---|---|---|---|
| قارچ‌کش زیستی | تریکومیکس-HV | 2 لیتر در 100 لیتر آب برای آبیاری خزانه | همزمان با بذرپاشی یا بلافاصله پس از سبز شدن |
| باکتری مفید | Bacillus subtilis یا Pseudomonas fluorescens | بذرمال یا محلول‌پاشی | قبل از بذرپاشی یا 3 روز بعد |
| کود بیولوژیک محرک رشد | هیومیک اسید + جلبک دریایی | 2 لیتر در 100 لیتر آب | هر 10 روز یک‌بار تا انتقال نشا |
🌾 مرحله دوم: انتقال نشا به زمین اصلی
🎯 هدف:
- جلوگیری از شوک نشاکاری
- تقویت رشد ریشه و کاهش استقرار قارچ‌های خاکزاد
✅ اقدامات:
| نوع ماده | نام محصول پیشنهادی | مقدار مصرف | زمان مصرف |
|---|---|---|---|
| قارچ‌کش زیستی | تریکومیکس-HV | 2 لیتر در 100 لیتر آب (آبیاری پای بوته) | بلافاصله پس از نشاکاری |
| مایکوریزا | پودر مایکوریزا (در زمان نشاکاری مخلوط با خاک اطراف ریشه) | 5 گرم/متر مربع | در حین نشاکاری |
| محرک رشد | جلبک دریایی مایع | محلول‌پاشی 1.5 در هزار | 7 روز بعد از نشاکاری |
🌿 مرحله سوم: رشد رویشی (پنجه‌زنی)
🎯 هدف:
- افزایش پنجه‌زنی
- جلوگیری از آلودگی مجدد به قارچ‌ها
✅ اقدامات:
| نوع ماده | نام محصول | مقدار مصرف | زمان مصرف |
|---|---|---|---|
| قارچ‌کش زیستی | تریکومیکس یا بیوگارد | تکرار آبیاری یا محلول‌پاشی (هر 20 روز) | در پنجه‌زنی |
| باکتری مفید | Bacillus subtilis | محلول‌پاشی | یک‌بار در این دوره |
| کود آلی/بیولوژیک | هیومیک اسید + میکروبی | 3 لیتر در هکتار | همزمان با آبیاری |
🌾 مرحله چهارم: خوشه‌دهی تا گلدهی
🎯 هدف:
- جلوگیری از بلاست خوشه
- تأمین ریزمغذی‌ها و تقویت عملکرد
✅ اقدامات:
| نوع ماده | نام محصول | مقدار مصرف | زمان مصرف |
|---|---|---|---|
| قارچ‌کش زیستی | بیوگارد یا تریکومیکس | محلول‌پاشی برگی (1.5 در هزار) | در شروع خوشه‌دهی |
| کود زیستی | کود برگی جلبک دریایی یا آمینواسید | محلول‌پاشی | 2 مرحله (قبل و بعد از گلدهی) |
| محرک مقاومت گیاه | سیلیکات پتاسیم (غیر بیولوژیک ولی کم‌ضرر) | 1 در هزار | قبل از گلدهی |
🌾 مرحله پنجم: رسیدن و پیش از برداشت
🎯 هدف:
- کاهش بیماری‌های انتهایی (مثلاً بلاست خوشه یا پوسیدگی غلاف)
- جلوگیری از کاهش کیفیت دانه
✅ اقدامات:
| نوع ماده | نام محصول | مقدار مصرف | زمان مصرف |
|---|---|---|---|
| قارچ‌کش زیستی | تریکومیکس یا بیوگارد | آخرین محلول‌پاشی | 15 روز قبل از برداشت |
| جلبک دریایی | محلول‌پاشی ملایم | تقویت کیفیت دانه | 10 روز قبل از برداشت |
🔄 نکات عمومی:
- از تناوب زراعی و رعایت زهکشی مناسب در زمین استفاده کنید تا رطوبت بیش‌ازحد باعث رشد قارچ‌ها نشود.
- در صورت امکان، از سیستم آبیاری تناوبی (Alternate Wetting and Drying) استفاده کنید.
- برای افزایش اثربخشی قارچ‌کش‌های زیستی، از سموم شیمیایی قوی بلافاصله قبل یا بعد از آن استفاده نکنید.
