کود های شیمیایی:
ترکیب شیمیایی و درصد خلوص کودهای مختلف حاوی یک عنصر، بسیار متفاوتند. این تفاوت ها بر مورد مصرف، نحوه پخش، زمان کود دهی و اثر بخشی کودها تاثیر بسیار مهمی دارند. بنابراین شناخت کافی از انواع کودهای شیمیایی قبل از انتخاب و یا مصرف آن ها ضرورت دارد.
برخی از آن ها جز عناصر پر مصرف گیاه (ماکرو المنت) و برخی نیز جز عناصر کم مصرف گیاه (میکرو المنت) می باشد. عناصر پر مصرف (ماکرو) شامل: ازت – فسفر – پتاس – کلسیم – منیزیم
عناصر کم مصرف (میکرو) شامل : آهن – روی – منگنز – مس – بر
گیاهان مختلف بر حسب نیاز و با توجه به نتایج آزمایش برگ و خاک به کود های فوق نیازمند خواهند بود.
کود ازته :
ازت به صورت های نیترات (-NO3) ، یون آمونیم (+NH4) و اوره Co(NH2)2 قابل جذب گیاه است.
نیترات فرم اصلی نیتروژن در خاک بوده و فرم های آمونیاک ، آمونیوم و اوره پس از مدتی کم و بیش کوتاه به صورت نیترات در می آیند.
اوره رایج ترین کود ازته در ایران است. اوره از ترکیبات آلی بشمار رفته است و به همین فرم قابل جذب گیاه می باشد. از محلول اوره در محلول پاشی برگ گیاهان نیز استفاده می شود.
عملکرد نیتروژن برای گیاه :
نیتروژن در اصل به رشد سریع شاخ و برگ کمک می کند . همچنین در تولید بذر گیاه و افزایش میوه موثر است . کمک به فتوسنتز و کیفیت بهتر محصول از مزایای استفاده از نیتروژن است. بنابراین قبل از زمان گل دهی نیز و همچنین برای قلمه های جوان که نیاز به شاخ و برگ زدن بهتر دارن کودهای با نیتروژن بالا بدهید.
کود فسفاته :
فسفر موجود در کود های شیمیایی معموال به صورت یون های -2HPO4 و -H2PO4 می باشد که فرم های قابل جذب فسفر است. غالباً درصد فسفر کودهای شیمیایی را بصورت درصد اکسید فسفر (P2O3) ذکر می نمایند. اکسید فسفر دارای 7/43 درصد فسفر می باشد. چون میزان محلول بودن و حرکت کود فسفره در خاک بسیار محدود است می بایستی کودهای فسفره را قبل از کاشت به خاک داد و آنها را مستقیماً در ناحیه توسعه ریشه قرار داد.
عملکرد فسفر برای گیاه :
فسفر توانایی گیاه برای مقابله با استرس را بالا می برد. از دیگر مزیت های فسفر، ریشه زایی بهتر و زیاد شدن شکوفه در گیاهان را می توان نام برد . بنابراین در زمان شوک گیاه به هر دلیلی از کودهای فسفر بالا استفاده کنید تا گیاه از استرس به راحتی خارج شود .
کود پتاسه :
اغلب کودهای پتاسیم در آب محلول هستند و نحوه اضافه آنها به خاک نقش زیادی در اثر بخشی کود ندارد. اما چون حرکت پتاسیم در خاک های معمول زراعی زیاد نیست ، کود پتاسه را قبل از کاشت مصرف می کنند. بطور سنتی درصد پتاسیم کود ها را به صورت اکسید پتاسیم (K2O) ذکر می کنند . اکسید پتاسیم دارای 83 درصد پتاسیم است .
عملکرد پتاسیم برای گیاه :
پتاس به کیفیت میوه و گل و تشکیل پروتئین در میوه کمک می کند . کاهش بیماری ها درگیاه از دیگر فواید پروتئین است. در گیاهان زینتی برای گل دهی و در درختان میوه به درشت شدن میوه و رنگ انداختن میوه کمک می کند.
بنابراین برای گیاهان زینتی گلدار و همچنین برای بذر از سه ماهگی تا یک سالگی از کودهای کامل پتاس باال استفاده کنید .
کود کامل ماکرو یا NPK :
کود NPK یکی از پر مصرف ترین نوع کودها در دنیا است که برای افزایش رشد گیاهان و درختان استفاده می شود .گیاهان بیشتر از هرچیز دیگر به سه عنصر نیتروژن (N) ، فسفر(P) و پتاسیم (K) نیاز دارند.
به کود هایی که مجموع عناصر فوق را با هم و به نسبت متناسب دارا باشد ، اصطالحا کود کامل ماکرو یا NPK گفته می شود.