سرخرطومی سیب

سرخرطومی سیب (Apple blossom weevil)

سرخرطومی سیب که به نام سرخرطومی گل سیب نیز گفته می‌شود، یکی از آفات مهم درختان میوه دانه دار در نواحی کوهستانی و سردسیر می‌باشد و در ایران ابتدا در سال ۱۳۱۶ توسط افشار گزارش شده است. آفت مزبور در بعضی از نواحی مستعد ۶۰_ ۷۰ درصدگلهای سیب رااز بین می برد.

مناطق انتشار و میزبان:

اين حشره از آفات مهم درختان ميوه دانه دار در نواحی کوهستانی و سردسير می باشد . وجود آن از کشورهای اروپايی، شمال آفريقا، روسيه، افغانستان و ترکيه گزارش شده است .

در ايران اين آفت از دماوند، طالقان و شمشک جمع آوری شده است. در دره رودخانه هراز در منطقه لاريجان، گاهی درختان سيب و گلابی به اين آفت آلودگی شديد نشان می دهند.

آفت مزبور در بعضی از نواحی مستعد ۶۰ تا ۷۰ درصد گلهای سیب را از بین می برد.

درختان سیب، گلابی، زالزالک و سایر درختان میوه دانه دار اهلی و وحشی می توانند میزبان این آفت قرار گیرند.

مورفولوژی:

حشره بالغ: حشرات بالغ حدود 3.5 تا 6 ميلی متر طول دارند . نرها کمی کوچکتر از ماده ها هستند . رنگ آنها بين قهوه ای تيره تا قهوه ای روشن تغيير می کند و در ثلث انتهايی هريک از بالپوشها يک نوار مورب زرد رنگ وجود دارد که مجموعا وقتی بالپوشها بسته است به شکل 7 يا هفت ديده می شود.

حاشيه اين نوارها معمولا تيره تر از ساير قسمتهای بدن به نظر می رسد . بالپوشها و پاها از پرزهای خاکستری رنگ و کم پشت پوشيده شده است ، بعلاوه در انتهای قدامی ران پاها به سمت داخل يک خار نوک تيز و نسبتا قوی وجود دارد . وضع اين خار در گونه مشابه آن A.pyri کاملا متفاوت است . طول خرطوم به 1.2 تا 1.5 ميلی متر می رسد . تخم ها بيضوی و به رنگ سفيد شکری است و در حدود 0.7 ميلی متر می باشد .

لارو: لاروها سفيد رنگ ، خميده و بدون پا هستند و در ميان غنچه ها و شکوفه های خشک شده ديده می شود . طول بدن لارو در حداکثر رشد 5 تا 6 ميلی متر است .

زیست شناسی سرخرطومی سیب:

سرخرطومی سیب (Apple blossom weevil) زمستان را به صورت حشره کامل در زير پوستک های تنه درختان سيب و گلابی بسر می برد.

در بهار به محض گرم شدن هوا و مصادف با باز شدن جوانه های برگ ظاهر می شوند و پس از مختصری تغذيه از برگهای جوان ، در داخل شکوفه های باز نشده که هنوز سبز و کوچک هستند ، تخم می گذارند .

اين تخم ها به فاصله يک هفته تا 10 روز باز می شوند و لاروها پس از خروج از تخم از اندام های زايای گل (پرچم و مادگی) تغذيه می کنند . شکوفه های آفت زده باز نمی شوند و گلبرگها در حالت غنچه خشک می شوند . به رنگ قهوه ای روشن در می آيند.

لاروها به فاصله 4 هفته دوران تغذيه خود را خاتمه داده و در داخل غنچه های خشک شده تبديل به شفيره می شوند و پس از 2 تا 3 هفته به حشرات کامل تبديل می شوند .

اين حشرات پس از مختصر تغذيه به زير پوستک ها و پناهگاه های ديگر می روند و مدتی نزديک به 10 ماه به استراحت می پردازند .

نحوه خسارت:

علائم آفت سرخرطومی به راحتی قابل مشاهده می باشد و با فعالیت آفت در بافت های درخت خود را نشان می دهد،  شکوفه ها زمانی که مورد هدف این آفت قرار میگیرند دیگر باز نمی شوند و همان طور باز نشده روی شاخه ها خشک می شوند و بعد از گذشت مدتی روی زمین میریزند.

برگ هایی که پناهگاه آفت های سرخرطومی قرار گرفته‌اند حالت پیچ خوردگی به خود میگیرند و از سلامت برخوردار نیستند و ممکن است بعد از گذشت مدتی دچار ریزش‌شوند و این ریزش زودتر از موعد مقرر است. همانطور که از نام این آفت مشخص است.

این آفت با خرطوم خود و فرو بدن آن در برگ درختان یا نهال سیب؛ شیره آن را می مکند و باعث خشک شدن آن می شوند. زمانی که شیره برگ ها مکیده شوند برگ رشد طبیعی خود را از دست می دهد و این موجب ضعیف شدن آن می شود.

هر چقدر تراکم آفت سرخرطوم سیب بیشتر باشد میزان آلودگی وارد شده توسط این آفت نیز بیشتر خواهد شد. در مقابل خسارت اقتصادی نیز افزایش پیدا می کند.

لازم به ذکر است که میزبان اصلی آفت سرخرطومی بر روی میوه گلابی نیز تاثیر دارد در واقع لارو ها تغذیه خود را با محتویات داخل شکوفه ها کامل می کنند و در ناحیه تخمدان مستقر می شوند و قبل از تخم گذاری مجدد علاوه برگ شکوفه ها از جوانه ها، برگ ها و گلها نیز تغذیه میکنند.

جالب است بدانید شاخه های کوچک نیز مورد حمله این آفت قرار میگیرد. اما همیشه بیشترین خسارت آفت سرخرطومی متوجه شکوفه های می باشد.

آفت سرخرطومی سیب ممکن است تمام قسمت های درخت درگیر چنین آفتی شوند. اگر چنانچه نسبت به درمان به موقع آن اقدامی نشود میزان خسارت افزایش پیدا می کند.

کنترل سرخرطومی سیب :