سوسک قهوهای غلات
نام علمی: Anisoplia austriaca Herbst ، Anisoplia Leucaspis cast.
خانواده: Scarabaeidae
مشخصات زیست شناسی خسارت و کنترل
طول بدن در گونه A.austriaca به طور متوسط mm 14 بوده و سر و پیش گرده سیاه رنگ و بالپوشها قهوهای هستند. در قسمت جلویی بالپوشها یک لکه مستطیلی سیاه رنگ وجود دارد. بالپوشها تمام شکم را میپوشانند. سطح زيريـــن بدن پوشیده از کرکهای بسیار ظریف و کوتاه سفید مایل بـه زرد است که با تراکمهای مختلف آن را میپوشاند. رنگ پاهـا کاملاً سیاه است و تخم کروی شکل نامتقارن و به رنگ سفید شیری است. لارو قوسی شکل بوده و حلقه انتهایی شکم در وسط فاقد موهای خار مانند دو ردیفه میباشد. گونـه A.leucaspis کوچکتر بوده mm 12 طول دارد. رنگ بدن آن قهوهای و بالپوشها بدون لکه مستطیلی سیاه میباشند. بقیه مشخصات مانند گونه قبلی است.
شکل ۵۰ – حشره کامل Anisoplia austriaca Herbst
شکل ۵۱ -حشره کامل Anisoplia leucaspis Cast
هر دو گونه فوق از نظر زندگی شباهت بسیاری با یکدیگر دارند. ظهور حشره کامل آنها زمان جفتگیری و فعالیتهای لارویشان با یکدیگر مشابه است ولی زندگی آنها در نقاط مختلف کشور تفاوتهایی دارد. در مناطقی مانند قسمت اعظم فلات ایران جفت گیری شان از نیمه دوم اردیبهشت تا اواخر خرداد مشاهده میشود که تقریباً بلافاصله تخم ریزی در خاک آغاز میگردد. به نظر میرسد که هر دوی آنها یک نسل هم در یک سال و هم در دو سال دارند.
سوسکهای قهوهای غلات در سراسر مناطق گندمکاری کشور کم و بیش فعالیت دارند و به گندم، جو و سایر گرامینههای اهلی و وحشی مناطق گندمکاری خسارت وارد میآورند. لارو و حشره کامل هر دو خسارت زا هستند. لارو در داخل خاک خسارت زایی میکند و گندمهای پاییزه تازه جوانه زده را قطع مینماید و حشره کامل به خوشهها در مراحل شیری و خمیری آسیب میرساند. بطوریکه در خوشههای آسیب دیده ۱٦ – ۱۵ درصد دانهها خورده میشوند. ولی در کل این دو گونه علی رغم گسترش دارای فعالیت خسارتزا نیستند مگر اینکه شرایط خاصی به وجود آید تا جمعیت آنها رو به افزایش گذارد.
به علت پایدار نبودن خسارت این دو حشره هیچگونه اقدامات کنترلی علیه آنها، فعلاً و در شرایط حاضر توصیه نمی شود.
منبع: آفات و بیماریهای مزارع گندم در ایران – سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی