مقدمه
شب پره پوستخوار میوه پسته Arimania komaroffi Ragonot (Lep.: Pyrallidae) در استان کرمان به نام محلی “کراش” معروف است. بر اساس منابع موجود این آفت در سال 1351 از روی خوشه های پسته در حومه رفسنجان توسط صامت جمع‌آوری شد (Samet, 1985, Entomologist’s gazette, 36: 113-115). این حشره تا اوایل دهه 1380 اهمیت اقتصادی نداشت زیرا جمعیت آن در باغ‌های پسته در حد پایین بود. خسارت آفت کراش پسته به تدریج در باغ‌های پسته رفسنجان افزایش یافت و در حال حاضر در باغ‌های پسته زرند و سیرجان نیز به طور محدود فعالیت دارد. این حشره قبلاً از مناطق پسته‌کاری یزد، اصفهان و فارس نیز گزارش شده است، در عین حال در شرایط فعلی آفت عمده‌ای در آن مناطق نیست.
بیولوژی و زیست شناسی آفت:
مطالعات انجام شده در سال‌های اخیر نشان داد که این آفت حداقل 3 نسل در سال تولید می‌کند. لاروهای شب‌پره پوستخوار میوه پسته از پوست میوه پسته تغذیه می‌کنند اما در ابتدای بهار خسارت آنها شبیه آفت میوه‌خوار پسته Recurvaria pistaciicolla Danil. (Lep.: Gelechidae) می‌باشد. لاروهای حشره قادرند از برگ درختان پسته و همچنین درختان بنه و کسور نیز به خوبی تغذیه کنند. بررسی‌های صحرایی نشان می‌دهد حداقل 3 گونه زنبور پارازیتویید به لاروهای کراش حمله می‌کنند. جمعیت این پارازیتوییدها در سال‌های اخیر رو به افزایش است و بیشترین فعالیت آنها از ماه تیر تا اوایل مهر ملاحظه می‌شود.
بر خلاف پروانه چوبخوار یا کرمانیا که زمستانگذرانى آن بصورت لارو در سرشاخه هاى درختان پسته است، پروانه پوستخوار به صورت شفیره بر روی پوسته هاى خشکیده و برگ درختان پسته و در لابلای کلوخه های زیر درختان زمستان را سپرى مى کند و با گرم شدن هوا در اوایل فصل بهار، شفیره هاى زمستانگذران تبدیل به لارو مى شوند.
نحوه خسارت:
لاروهاى نسل اول آفت از برگ و میوه هاى تازه تشکیل شده پسته در ماه هاى اردیبهشت و خرداد تغذیه مى کنند. بتدریج لاروها تبدیل به شفیره شده و شفیره تبدیل به حشره کامل مى شود. حشرات کامل جفت گیرى کرده و تخم ها به صورت دسته اى بر روی برگ و میوه پسته قرار داده مى شوند. لاروهای نسل بعدی آفت در تابستان از پوست سبز رویی میوه پسته تغذیه می کنند و در نتیجه، میوه ها بدون پوست می شود و مغز آنها کامل نمی گردد. این میوه ها در نهایت خشکیده می شوند و ریزش می کنند. ضمن آنکه تغذیه از پوست سبز رویى موجب بجای گذاشتن لکه هاى تیره در روی پوست استخوانی دانه پسته مى شود که از بازار پسندی و مرغوبیت آن مى کاهد. تغذیه لاروها تا رسیدن محصول و چیدن آن ادامه دارد. وجود منظره تارعنکبوت مانند روی خوشه ها از علایم وجود آفت کراش است. آفت کراش چون موجب اضمحلال پوست بیرونى دانه در پسته مى شود مى تواند مغز پسته را در معرض قارچ هاى خطرناکى مانند آسپرژیلوس قرار دهد و متاسفانه در صورت فراهم بودن رطوبت و شرایط محیطى، مغز پسته دچار آلودگى به آفلاتوکسین مى شود.
کنترل:
مبارزه زراعى:
جمع آورى و معدوم کردن بقایاى گیاهى،شخم عمیق به منظور نابودى شفیره هاى موجود در خاک، هرس سرشاخه هاى آلوده و سوزاندن یا معدوم کردن آنها و یخ آب زمستانه
مبارزه شیمیایى:
مى تواند هم بر علیه لاروها و هم بر علیه حشرات کامل انجام شود. مبارزه شیمیایى با نسل اول آفت تا حدودى همزمان با مبارزه شیمیایى علیه آفت کرمانیا است. یعنى سم پاشى که معمولا در بهار بر علیه پروانه چوبخوار پسته یا کرمانیا انجام مى شود تا حد زیادى مى تواند کراش را نیز کنترل کند. در غیر اینصورت اگر آفت در هنگام تابستان و روى خوشه ها مشاهده شد مى توانیم سم پاشى را بر علیه حشره کامل و لاور انجام دهیم. هر چه لاروهاى کراش تار بیشترى دور خود تنیده باشند احتمال برخورد سم با آفت کمتر مى شود لذا براى مبارزه شیمیایى با نسل دوم کراش باید دقت بیشترى داشت و بهتر است سم پاشى به تاخیر نیفتد. از سموم فوزالون و … جهت مبارزه شیمیایی می توان استفاده کرد.
