اگرچه سیلیسیم به عنوان عنصری ضروری برای بسیاری از گیاهان شناخته شده نیست؛ به جز در گیاهان تیره گندمیان (Poaceae = Geraminae) و سیپراسه یا جگن ها (Cyperaceae) که جزو عناصر ضروری برای گیاهان این دو تیره می باشد؛ ولی تأثیر آن در رشد و عملکرد گیاه به اثبات رسیده است.
سیلیسیم در محلول خاک، عمدتاً به شکل اسید مونو سیلیسیک وجود دارد که با همین شکل و گاهی به صورت آنیون Si توسط ریشه گیاهان جذب می گردد. جذب این عنصر به دو صورت فعال و غیرفعال صورت می گیرد. توزیع سیلیسیم در اندام های هوایی مانند شاخ و برگ ها، توسط میزان تعرق اندام ها تعیین می گردد.
در بازار کودهای سیلیسیم دار عمدتاً به صورت ترکیبات سیلیکات پتاسیم وجود دارند.
نقش عنصر سیلیسیم در گیاهان:
-
سیلیسیم در دیواره های سلولی لایه اپیدرم گیاه ته نشین شده و لایه های محکمی ایجاد می کند که گیاه را در برابر از دست دادن آب توسط تعرق کوتیکولی و همچنین در برابر بیماری های قارچی محافظت می نماید.
-
سیلیسیم همچنین در دیواره سلول های آوند چوبی گیاهان نیز ته نشین شده و سبب استحکام آوندی گیاهان می گردد.
-
سیلیسیم همچنین با ته نشین شدن در دیواره های سلولی گیاهان، سبب کاهش امکان تخریب بافت های سبز گیاهان در برابر حمله آفات مکنده از جمله شته ها، زنجرک ها، پسیل ها و سفیدبالک ها شده و همچنین سبب افزایش مقاومت گیاهان در برابر خسارت کنه های گیاهخوار نیز می گردد.
-
سیلیسیم با ته نشین شدن در دیواره های سلولی گیاهان سبب جلوگیری از پژمرده شدن گیاهان در ساعات گرم روز و کاهش زاویه بین برگ ها و ساقه ها شده و در نتیجه نور به داخل تاج درختان نفوذ کرده و میوه ها بهتر رنگ می گیرند.
سایر نقش های مهم عنصر سیلیسیم در گیاهان عبارتند از:
-
بهبود تعادل بین عناصر غذایی
-
کاهش سمیت عناصر سنگین در گیاهان
-
بهبود پارامترهای مکانیکی بافت گیاهان
-
رنگ گیری بهتر میوه ها
-
جلوگیری از سمیت عناصری مانند آهن و منگنز و متحرک سازی فسفر خاک در گیاه
-
افزایش مقاومت گیاه در شرایط تنش های فیزیولوژیک
-
افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی مانند کاتالاز، پراکسیداز، گلوتاتیون ردوکتاز و سوپر اکسید دیسموتاز در گیاهان در حضور سیلیسیوم
در برخی گیاهان محلول پاشی برگی عناصر سیلیسیم و بور سبب افزایش معنی دار عملکرد و کیفیت محصول گردیده است.
بعد از وقوع دوره های تنش شوری در گیاهان، محلول پاشی سیلیسیم توصیه می گردد.