پروانه زنبور مانند درخت سیب (Synanthedon myopaeformis)
پروانه زنبور مانند از آفات مهم درختان سيب مي‌باشد. لاروهاي اين آفت در منطقه كامبيوم در زير پوست تنه درختان، روي تنه و شاخه‌هاي اصلي فعاليت دارند و گاهي باعث خشك شدن كامل درختان مي‌گردند.
مناطق انتشار و میزبان:
این گونه در مناطق وسیع از کشورهای اروپایی و آسیایی انتشار دارد. پروانه زنبور مانند تاکنون از روی درختان سیب، به، گیلاس و زالزالک گزارش شده است.
مورفولوژی:
حشره بالغ: حشرات بالغ دارای بدن کشیده، با بالهای باز به عرض ۲۰ تا ۲۸ میلی متر می باشند. بخش اعظم بالهای جلویی فاقد پولک بوده و شفاف است.
اما در قسمت هایی که پولک وجود دارد رنگ آنها تیره با جلای فلزی است.
لارو: لارو ها به طول ۲۵ میلی متر و به رنگ سفید مایل به خاکستری با سر قهوه ای رنگ و قفس سینه صاف می باشد.
زیست شناسی پروانه زنبور مانند سیب:
زمستان گذرانی پروانه زنبور مانند به صورت لاروهای سنین مختلف در محل تغذیه یعنی دالان های پیچ و خمدار لارو در زیر پوست است. لاروها برای تغذیه به چوب آسیب نمی رساند بلکه تغذیه آنها از پوست و کامبیوم است.
ماده تخمهای خود را به صورت انفرادی و گاهی چند عدد در جوار یکدیگر در شکاف ها و زخم های روی پوست تنه و شاخه های قطور میگذراند. در این رابطه حتی در محل هرس شاخه های قطور نیز تخم این حشره دیده شده است.
در روی تنه های سالم، حشره ماده حتی از ترک های بسیار خفیف ناشی از تغییرات اقلیمی و عوامل فیزیولوژیک گیاهی نیز جهت تخمگذاری استفاده می نماید. فضولات لاروی به صورت دانه های ریز قهوهای رنگی بوده که گاهی از شکاف ها بیرون زده و محل فعالیت لاروی را مشخص می سازد. این لاروها تا سال آینده در همین محل ها زمستان را می گذرانند.
نحوه خسارت:
پروانه زنبور مانند (Synanthedon myopaeformis) زمانی که از مرحله لارو گذشته و به حشرات کاملی تبدیل شده اند به راحتی قابل رویت می باشند و زمانی که درختان یا نهالها را مورد حمله قرار میدهند معمولا تمام قسمت ها را درگیر کرده که فعالیت و تغذیه خود را آغاز می کنند.
بارز ترین علائم در برگ ها و تنه درختان قابل مشاهده میباشد چون تخم ریزی پروانه زنبور مانند هم روی برگ ها و تنه درختان است،پس به صورت ظاهری قابل مشاهده می باشد و باغدار باید با مشاهده اولین علائم نسبت به مهار آن اقدام کند.
برگ هایی که درگیر آفت پروانه زنبور مانند می شوند معمولا چون مورد تغذیه این آفت قرار میگیرند دیگر شادابی و طراوت قبل را ندارند و سلول های زنده آنها مورد حمله پروانه زنبور مانند قرار میگیرد و رفته رفته پژمرده شده و از بین می رود که ممکن است زودتر از موعد دچار ریزش شود و یا روی شاخه ها باقی بماند.
کنترل پروانه زنبور مانند سیب:
پروانه زنبور مانند سیب در سالهای اخیر در بسیاری از نقاط مسئله ایجاد کرده است. هر نوع زخمی روی تنه درخت، باعث جلب پروانه های ماده برای تخم ریزی می گردد. بنابراین پوشاندن زخم به وسیله چسب پیوند مفید است.
پوشاندن تنه درخت تا ارتفاع یک متر به وسیله نوار پلاستیکی سوراخ دار علاوه بر جلوگیری از خسارت خرگوش و موش از خسارت این آفت نیز می کاهد.
سمپاشی با یکی از سموم دکلره با فقره بادوام در موقع ظهور حشرات کامل ولی قبل از تخم ریزی باعث نقصان خسارت این آفت می گردد.
