کرم طوقه بر ذرت

کرم طوقه بر ذرت با نام Agrotis segetum از آفات مهم ذرت است. این حشره با تغذیه از طوقه و ساقه در نزدیکی سطح زمین، گیاهان جوان را از بین می برد. میزبانان دیگر این آفت چغندر قند، پنبه، گوجه فرنگی، خیار، کدو، سویا و … می باشند. تخم کرم طوقه بر سفید، گرد و لارو آن درشت به رنگ خاکستری تا قهوه ای می باشد.

حشره کامل کرم طوقه بر ذرت به شکل شب پره می باشد. گونه های Agrotis ipsilon و Agrotis segetum از مهم ترین کرم های طوقه بر شناخته شده در ایران می باشند و در مناطق ذرت کاری تهران، فارس، کرمان، گیلان، سمنان، همدان و … گزارش شده اند.

کرم‌های طوقه بر آفات چند‌خوار و همه جا زی هستند که به تعداد زیادی از محصولات در سراسر جهان از جمله ایران حمله می‌کنند. خسارت ناشی از لاروهایی است که عموماً در خاک یافت می شوند. کرم های طوقه بر معمولاً در زمان مضطرب شدن به شکل «C» می پیچند. آنها معمولاً در روز پنهان می مانند و بیشتر در شب تغذیه می کنند. با این حال، برخی از مراحل تغذیه را ممکن است در طول روز رخ دهد، اما به طور کلی در زیر زمین در طول روز پنهان می مانند.

لاروها معمولاً در روز در شکاف‌ها و شکاف‌های خاک یا زیر کلوخ‌ها یا زباله‌های اطراف گیاهان پنهان می‌شوند و شب‌ها از این مکان‌های مخفی بیرون می‌آیند و گیاهان جوان را در سطح زمین خسارت زده و فقط قسمت‌های لطیف آن را می‌خورند.

کرم‌های طوقه بر اقتصادی مهم عموماً متعلق به نوکتوئیدها (noctuid) جنس‌های Agrotis، Euxoa، Discestra و Peridroma هستند. جنس آگروتیس شامل تعدادی از گونه‌های کرم‌های طوقه بر می‌شود که به محصولات سبزیجات و غلات در ایران آسیب زیادی وارد می‌کنند و بیشتر این گونه‌ها به ویژه به صورت لارو شبیه به هم هستند.

کرم طوقه بر:

نام علمی: Agrotis ipsilon و در ایران Agrotis segetum
راسته: Lepidoptera و خانواده: Noctuidae
شناسایی: بسته به گونه، رنگ کرم‌های طوقه بر از صورتی، سبز یا قهوه‌ای تا سیاه است
خطوط راه راه در طول بدن آنها وجود دارد. لاروهایی که اندازه شان بیشتر از 5 سانتی متر باشد و به شکل C به خود بپیچند، احتمال اینکه کرم طوقه بر باشند بیشتر است.

گیاهان میزبان: دامنه میزبانی وسیع است. تقریباً همه سبزیجات قابل مصرف هستند و این گونه از یونجه نیز تغذیه می کند.
شبدر، پنبه، برنج، سورگوم، توت فرنگی، چغندر قند، تنباکو و گاهی غلات و علف.

شاید این مطلب را هم دوست داشته باشید: آفات و بیماری های مهم ذرت

چرخه ی زندگی کرم طوقه بر:

مشخصات تخم:

رنگ تخم در ابتدا سفید است اما با افزایش سن به رنگ قهوه ای در می آید. ابعاد آن 0.43 تا 0.50 میلی متر و عرض 0.51 تا 0.58 میلی متر است و تقریباً کروی شکل است و پایه آن کمی صاف است. تخم در طرفين جانبي داراي خطوط و تزئينات خارجي است. تخم‌ها معمولاً به صورت دسته‌ای روی شاخ و برگ گذاشته میشوند. ماده ها ممکن است 1200 تا 1900 تخم بگذارند. مدت مرحله تخم سه تا شش روز است.

مشخصات مرحله لاروی:

5 تا 9 سن دارد که در مجموع شش تا هفت سن متداول‌تر است. عرض کپسول سر در سنین مختلف متفاوت است.فقط در هر پوست اندازی، عرض کمی افزایش می یابد.

طول بدن لارو برای سن یک تا هشت به ترتیب 3.5، 5.3-6.2، 7، 10، 20-30، 30-45، 50 و 50 میلی متر گزارش شده است. مدت زمان مرحله لاروی معمولاً 20 تا 40 روز است. میانگین مدت سنی یک تا شش به ترتیب 6.0، 5.0، 4.6، 4.3، 5.6، 4.0 روز در دمای 22 درجه سانتی گراد گزارش شد. رشد لارو به شدت تحت تأثیر دما است و دمای مطلوب حدود 27 درجه سانتیگراد است.

رطوبت از اهمیت کمتری برخوردار است، اما سنین یک تا پنج در رطوبت بالاتر به بهترین وجه رشد می کنند.

 

مرحله شفیرگی کرم طوقه بر:

شفیره شدن در زیر زمین در عمق 3 تا 12 سانتی متری رخ می دهد. شفیره به طول 17 تا 22 میلی متر و عرض 5 تا 6 میلی متر و قهوه ای تیره است. طول دوره شفیرگی معمولاً 12 تا 20 روز است.

حشرات بالغ:

حشره بالغ از نظر اندازه نسبتاً بزرگ است و طول بال آن 40 تا 55 میلی متر است. بال های جلویی، به ویژه دو سوم نزدیکی، به طور یکنواخت قهوه ای تیره است. ناحیه دیستال با نوار نامنظمی مشخص شده است و یک خط تیره سیاه کوچک اما مشخص در قسمت انتهایی بال لوبیا شکل امتداد می یابد.

بال های عقبی مایل به سفید متمایل به خاکستری و رگه ها با فلس های تیره تر مشخص شده اند.

پیش تخم گذاری حشرات بالغ حدود هفت تا 10 روز است. پروانه‌ها گیاهان پهن برگ را ترجیحاً برای تخم‌گذاری انتخاب می‌کنند، اما فقدان آنها تخم‌ها را روی مواد گیاهی مرده قرار میدهند.

شرایط خاک برای تخم گذاری نامناسب است.

گونه های مختلف کرم طوقه بر:

شناسایی کرم های طوقه بر ذرت به آسانی که ممکن است فکر کنید نیست؛ زیرا گونه های مختلف، رنگ های مختلفی دارند. برخی از آنها سیاه، قهوه ای، خاکستری یا برنزه هستند در حالی که برخی دیگر می توانند صورتی یا سبز باشند. بعضی از آنها دارای لکه ها، نوارهای و حتی رنگ خاک هستند.به طور کلی، لاروهایی که اندازه شان بیشتر از 5 سانتی متر باشد و به شکل C به خود بپیچند، احتمال اینکه کرم طوقه بر باشند بیشتر است. به هر حال تشخیص کرم های طوقه بر آسان نیست زیرا در طول روز در خاک پنهان می شوند. در شب، آنها بیرون می آیند و از طوقه گیاهان تغذیه می کنند. بعضی از انواع لاروها از ساقه بالا می روند تا از ساقه های گیاهان بیشتری تغذیه کنند که در این صورت خسارت بیشتری به مزرعه وارد می شود.

حشره بالغ:

حشرات بالغ با بال های باز حدود 40 ميليمتر طول دارند. بال های جلويي به رنگ زرد متمايل به قهوه ای تا خاكستري تيره بوده و در روي هر يك از آنها 3 لكه مشخص شامل قاعده اي مثلثي، مياني گرد و انتهايي لوبيايي شكل وجود دارد. بالهاي عقبي به رنگ سفيد (در نرها) يا خاكستری (در ماده ها) با رگبال هاي مشخص. حاشيه پايينی بال ها دارای يك نوار سياه باريك وجود دارد. تخم ها به شكل نيم كروي، با قاعده مسطح و قسمت بالايي كم و بيش گنبدي شكل هستند كه طرفين جانبي آنها داراي خطوط و تزئينات خارجي است. رنگ آنها ابتدا سفيد شيري است، ولي به تدريج روي آنها نقش و نگار قهوه ای رنگي به وجود می آید.

زمستان گذرانی کرم طوقه بر:

اين حشره زمستان را به صورت لارو كامل در عمق 10 تا 25 سانتيمتري خاك سپري مي كند. در اوايل بهار، لاروهاي كامل از عمق به سطح خاك آمده و سپس تبديل به شفيره مي شوند. حشرات كامل پس از 2 تا 3 و در مواردي 4 هفته ظاهر مي گردند. اين حشره، گونه اي است شب فعال، و تمام فعاليتهاي زيستي خود اعم از جفتگيري و تخم ريزي را در شب انجام مي دهد. تخم ها پس از 4 تا 5 روز تفريخ شده و لاروهاي سن يك حاصله شروع به تغذيه از برگ هاي تازه و جوان گياهان ميزبان مي كنند . لاروها پس از اولين پوست اندازي و وارد شدن به سن 2، در سطح خاك افتاده و خود را به طوقه گياهان ميزبان مي رسانند. لاروها پس از تكميل رشد خود و قبل از تبديل شدن شفيره، در عمق 5 تا 7 سانتيمتري خاك، لانه اي ايجاد كرده و سپس درون آن تبديل به شفيره مي شوند كه پس از سپري شدن اين مدت، حشرات كامل نسل دوم ظاهر مي شوند. خسارت مستقيم اين آفت ناشي از تغذيه لاروها از طوقه و ريشه است كه منجر به قطع شدن طوقه پژمرده و خشك شدن بوته مي گردد.

ماهیت آسیب و خسارت:

کرم های طوقه بر تغذیه کننده حریص هستند. آنها به ندرت کل گیاه را مصرف می کنند، اما معمولاً به گیاه های ردیف بعدی منتقل می شوند و در ردیف یا ردیف دیگر آخسارت ایجاد میکنند. لاروها بیشتر از آنچه مصرف می کنند خسارت میزنند و مزرعه ای که به شدت آلوده شده است به نظر می رسد که توسط احشام چرا شده است. این آسیب اغلب تا زمانی که تعداد قابل توجهی از گیاهان آسیب نبینند نادیده گرفته می شود. خسارت آن ها محدود به طوقه نبوده و لارو های سن کم می توانند به برگ ها نیز آسیب برسانند.

کرم های طوقه بر در مزارع علفی دیر کاشته شده با زهکشی ضعیف به ویژه در فصل بهارهای خنک و مرطوب بسیار جدی هستند. قبل از کاشت محصول، تخم‌ها به‌صورت جداگانه یا چند تا روی برگ‌ها یا ساقه علف‌های هرز، بقایای گیاهان یا مزارع مرزی گذاشته می‌شوند. لاروها می توانند بیش از 400 سانتی متر مربع از شاخ و برگ را در طول رشد خود مصرف کنند، اما بیش از 80٪ در سن پایانی و حدود 10٪ در سن بلافاصله قبل از آخرین مرحله رشدی رخ می دهد.

پس از رسیدن به سن چهارم، لاروها می توانند با قطع کردن گیاهان جوان آسیب زیادی وارد کنند و یک لارو ممکن است چندین گیاه را در یک شب قطع کند.

گیاهان تمایل دارند حساسیت خود را نسبت به آسیب بیشتر کنند. ذرت در مرحله یک برگی بسیار مستعد آسیب است، اما در مرحله 4 یا 5 برگی عملکرد گیاه با تغذیه لارو کاهش نیافته است.

تغذیه برگ و قطع ساقه در بالای خط خاک نسبت به خسارت در سطح خاک آسیب کمتری به ذرت وارد می کند. آسیب های زیرزمینی به شکل قنات بسیارمی توانند مهلک باشند.

روش های کنترل و مدیریت کرم طوقه بر:

1_ کنترل زراعی

•  شخم عمیق تابستانی.
•  استفاده از کود آلی به خوبی تجزیه شده
• تناوب زراعی
• کاشت زودهنگام محصول
• کشت مخلوط با گندم یا بذر کتان یا خردل آلودگی را کاهش می دهد.
• در مراحل اولیه خسارت حشرات را شناسایی و از بین ببرید
• گوجه فرنگی را در مزرعه مجاور پرورش ندهید.

2_کنترل مکانیکی

 حشرات بالغ را می توان با تله های نوری کنترل کرد.

کرم های را به صورت مکانیکی جمع آوری و نابود کنید زیرا ممکن است در نزدیکی پایه گیاهان جوان یا فقط ممکن چند سانتی متر پایین تر از سطح خاک حضور داشته باشند.

3_کنترل بیولوژیک

• استفاده از زنبورهای شکارگر و پارازیتوئید مثل Bracon kitcheneri و Fileanta ruficanda
• استفاده از فرومون جلب کننده حشرات بالغ برای از بین بردن سیکل تکرار زندگی و بقای آفت
• استفاده از Bacillus thuringiensis (Bt) ، 2 گرم فرمولاسیون باسیلوس توریجنسیس را با 1 کیلوگرم سبوس گندم مخلوط کنید) 10 کیلوگرم طعمه در هکتار کافی است.

4- کنترل شیمیایی

• • حشره کش هایی مانند
    دلتامترین 2.8 EC @ به مقدار 750 میلی لیتر در هکتار.