شته برنج
نام علمی: (Rhophaiosipham padi (L
خانواده: Aphididae
مشخصات زیست شناسی، خسارت و کنترل
شته برنج بدن تخم مرغی سبزرنگ تا سبز زیتونی و یا مایل به زرد دارد. در اطراف کورنیکول آثاری از سرخی دارد که آن را از سایر شته ها متمایز میسازد. شکم در بالدارها سبز روشن تا سبز تیره است. دم این شته کوتاه تر از کورنیکول میباشد طول این شته ۲٫۵-۱٫۲ میلیمتر بوده و در سراسر گندم کاریهای ایران کم و بیش شایع است و به گرامینههای اهلی و وحشی از جمله گندم و جو حمله میکند و موجب انتشار بیماریهای ویروسی موزاییک جو، کوتولگی جو، برگ سرخی ارزن و بعضی بیماریهای برنج میشود.
شکل ۱۱ – شته بالدار Rhopalosiphum padi(L)
فرم جنسی این شته در ایران وجود دارد یعنی اینکه زمستان را به صورت تخم میگذراند. پس از سرما شتههای مؤسـس از تخمها خارج شده و به بکرزایی یعنی تولید مثل بدون جفت گیری و البته به شکل زنده زایی ادامه میدهند. احتمال دارد که در مناطق گرم ایران اصولا فرم جنسی وجود نداشته باشد. از آنجایی که این شته مانند اکثر شته ها ناقل بیماریهای مهم است لذا توجه دائمی بـــه آن لازم است. در هر صورت سمپاشیهای رایج بر علیه سن گندم شتههای غلات از جمله این شته را نیز نابود میکند.
منبع: آفات و بیماریهای مزارع گندم در ایران – سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی