بیماری لکه نواری باکتریایی گندم Bacterial Stripe
عامل بیماری باکتری Xanthomomas translucens می‌باشد و یکی از بیمار‌‌ی‌های رایج غلات در تمام دنیاست عامل بیماری به گندم، جو، چاودار، تربتیکاله و بسیاری از گندمیان دیگر حمله می‌کند. تمام قسمتهای هوایی گیاه ممکن است آلوده شود. گرچه آلودگی اغلب در برگها و گلومها مشاهده میشود. هنگامی که باکتری به برگ و ساقه حمله می‌کند لکه‌های کشیده و نواری شکل روی آنها ایجاد میشود.
علایم بیماری
علایم اولیه آلودگی به صورت خطوط طولی کوچک آبسوخته و به رنگ قهوه‌ایی روشن به چشم می‌خورد. لکه‌ها در ابتدا به صورت طولی در حد فاصل بین رگبرگها پیشروی می‌کنند ولی در نهایت به هم می‌پیوندند. در صورت وجود رطوبت، ترشحات باکتریایی به شکل قطرات زرد رنگ در سطح لکه‌ها ایجاد میشود.
شکل ۱۰۸ – ترشحات زردرنگ باکتریایی روی برگ
بیماری به تدریج به طرف غلاف برگ پیشروی کرده، در نهایت روی ساقه لکه‌های چرکین و تیره رنگ ایجاد می‌کند و باعث ضعیف شدن ساقه می‌گردد. بیماری در روی گلوم به صورت خطوط طولی سیاه و آبسوخته به آسانی قابل تشخیص است. در صورت آلودگی شدید بذر نیز آلوده و چروکیده خواهد بود.
شكل ۱۰۹ – علایم بیماری روی برگ گندم
زیست شناسی
باکتری عامل بیماری به وسیله بذر آلوده قابل انتقال است و در بقایای گیاهی در خاک زمستانگذرانی می‌کند. باکتری به دمای پایین و همچنین دمای بالا مقاوم است و رطوبت برای پراکندگی بیماری ضروری می‌باشد. آلودگی از طریق روزنه‌های برگ و زخمهای سطحی وارد گیاه میشود.
شکل ۱۱۰ – علایم بیماری روی ساقه
شکل ۱۱۱ – علایم بیماری روی بذر
مدیریت تلفیقی بیماری
باکتری در مزرعه توسط آب باران و حشرات انتشار می‌‌یابد. کشت ارقام مقاوم، استفاده از بذر سالم و عاری از باکتری و از بین بردن بقایای گیاهی آلوده در کنترل این بیماری مؤثر است.
منبع: آفات و بیمار‌‌ی‌های مزارع گندم در ایران – سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی
